YORUMLARIM:
Yazar Virginia Woolf tarafından kaleme alınan eserde; Bernard, Susan, Rhoda, Neville, Jinny ve Louis isimli altı arkadaşın çocukluklarından orta yaş sonlarına kadar olan birlikte yaşadığı olaylar konu edilmektedir.
Yazarın söz konusu eserde özellikle üslup biçimi olarak hem seciyi hem de betimlemeyi sıkça kullandığı görülmektedir. Konusu itibariyle olay bazlı değil durum bazlı hatta psikolojik tahlillere de değinen eser, İngiliz edebiyatına bir dönem damga vurmuş olan yazarlardan birisinin realizm çerçevesindeki felsefi tartışmalarını barındırmaktadır.
Genel manada pesimist ve durağan bir anlatım tarzına sahip olan yazar, özellikle betimleme ve ağdalı kelime kullanımı ile dağarcığını ve edebi hünerini açıkça göstermektedir. Eser çevirme olmasına karşın bu husus her okuyucu tarafından rahatça hissedilecektir.
Ancak yazarın karakterler aracılığı ile paylaşmış olduğu düşüncelerin birçoğunun temelde sığ ve desteksiz argümanlar barındırdığının da ifade edilmesi gerekmektedir. Özellikle hayattaki birikimin yaşanmışlık ve serüvenden ibaret olduğunun ifade edilmesi, okumak ve gezmek gibi birçok unsuru kapsam dışına almaktadır. Bu ise, koskoca bir eğitim-öğretim dağarcığının adeta yok sayılması anlamına gelmektedir.
6 arkadaştan birisinin bir at yolculuğu esnasında düşerek hayatını kaybetmesi ve diğer karakterlerin bu olay olduğunda neredeyse orta yaşlarda olduğu belirtilerek ölüme ilişkin düşüncelerden çok hayatın birçok insan için monoton ve tek düze ilerleyip sona eren bir rutin olduğundan bahsedilerek bazı farkındalıkların ortaya çıkarılması hususunda bir vurgu yapılmıştır. Bu husus özellikle hayatına anlam katmak isteyenler için bir harekete geçme çağrısı mahiyeti taşırken diğerleri için ise “böyle gelmiş böyle gider” anlayışının sığ yaşam felsefesini ifade edebilir. Önemli olan ise, aynı durumdan hangi dersi çıkaracağımızdır.
Sonuç olarak eser, hayata ve insanların temel düşüncelerine ilişkin önemli mesajlar barındıran ve üzerinde düşünülmesi gereken hususlar ihtiva etmektedir. Bu yönüyle incelemeye değer kitaplardan birisi olduğu ifade edilebilir.
ALINTILAR(*):
Gerçek romancı, mükemmel sadelikteki insan, belli bir zamanla sınırlı olmaksızın hayal kurmayı sürdürebilir.
Bilgi üstüne konuşmak abestir. Her şey deneyim ve serüvendir. Kendimizi sonsuza kadar bilinmeyen sayıda çoklukla kaynaştırıyoruz.
Mevsimler geçer. Armut içini doldurur, düşer ağaçtan. Ölü yaprak kenarında kalır.
Hayat gelir; hayat gider; hayatı biz yaratırız. Öyle diyorsun. Ne var ki bedende yaşayan bizler her şeyi bedenin düş gücüyle ana hatlarıyla görüyoruz.
Her zaman anlaşılması gereken daha çok şey; kulak verilmesi gereken bir fikir ayrılığı; azarlanacak bir yanlış vardır.
Arkadaşlarımız - ne kadar mesafeli, ne kadar sağır, ne kadar nadir ziyaret edilen ve kendilerine ilişkin ne kadar az şey bildiğimiz kişiler. Ben de arkadaşlarım için belirsiz ve bilinmeyenim; ara sıra görünen, çoğu zaman hiç görünmeyen bir hayalet. Yaşam hiç kuşkusuz, bir düştür. Alevimiz, birkaç gözde dans eden erişilemeyecek bir hedef, çok geçmeden uçup gidecek ve her şey sönüp bitecek.
DEĞERLENDİRME:
Konu: Eserde 6 arkadaşın çocukluklarından orta yaş sonlarına kadar olan hayatlarındaki görüş alışverişleri vasıtasıyla hayata ve insana ilişkin gözlemleri konu edilmektedir.
Üslup: Yazarın ağdalı anlatım tercihi ilk sayfadan itibaren anlaşılmaktadır. Kelime dağarcığı ve söz sanatlarına oldukça hakim olduğu açıkça hissedilmektedir. Bununla birlikte seci ile betimleme sanatını eserin geneline yayarak anlatımının temel omurgasını bu yönde inşa etmiştir. Ancak bu durum olay bazlı roman okumak isteyen okuyucular için durağanlık hissiyatı verebilmektedir.
Özgünlük: Eser, türü ve konusu itibariyle özgün olmayan kitaplardandır. Ancak üslup bölümünde ifade edilen hususlara dikkat edildiğinde yazarın, bu yönde bir roman meydana getirme gayesi olmadığının belirtilmesi gerekmektedir.
Karakter: Bernard, Susan, Rhoda, Neville, Jinny ve Louis isimli altı ana karakterden oluşan eserde, her karakterin kitabın belirli bölümlerinde öncesinde inşa edilen karakteristik özelliklerine göre düşüncelerine yer verilmiştir. Gerek hayata, gerek ölüme gerek de gündelik hayatımıza ilişkin birtakım tespit ve mesajlar devamlı bu karakterler üzerinden verilmiştir. 6 ana karakterin dışında neredeyse hiç yan ve yardımcı karakterin kullanılmadığının da ifade edilmesi gerekmektedir.
Akıcılık: Üslup bölümünde ifade edilen hususlar dikkate alındığında eserin akıcılıktan uzak hatta çoğu zaman genel okuyucu kitlesi için durağan sayılacak eserlerden olduğunun ifade edilmesi gerekmektedir. Konusu ve türü itibariyle de durum bazlı bir roman olduğundan sürükleyicilik unsurunun aranmaması gereken kitaplardan olduğunun belirtilmesi gerekmektedir.
Genel: Yukarıda belirtilen kriterler uyarınca 10 üzerinden gerçekleştirilen değerlendirmede:
Konu: 7,5
Üslup: 7,5
Özgünlük: 3
Karakter: 8
Akıcılık: 5
puanlarını alan eserin genel ortalaması ise, 6.2 puandır. 7 barajına ulaşamasa da özellikle özgünlük kriteri çıkarıldığında genel anlamda söz sanatlarına ve betimlemelere düşkün edebiyat meraklıları için kesinlikle incelenmesi gereken kitaplardan olduğunun belirtilmesi gerekmektedir.
(*) : Alıntılar başlığındaki bütün kısımlar:
DALGALAR
Yazar: Virginia Woolf
Yayınevi: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Baskı: 10. Baskı - Mart 2022
kapakta kullanılan fotoğraftaki kitaptan alıntı olarak kullanılmıştır.
Comments