YORUMLAR:
John Steinbeck’in kaleme almış olduğu eserde, ana karakter Kino ile sevgilisi Juana’nın denizde bir inci bulması neticesinde başlarından geçen trajik olaylar konu edilmiştir.
Ana karakter Kino’nun bebeğini akrep sokması ile başlayan hikayede, doktora gittiklerinde paraları olmadığı için bebeğe bakılmadığından kendisi bir şekilde bebeğine yardımcı olmaya çalışan Kino, denize girerek inci aramaya başlar. En sonunda çok büyük bir inci bulan Kino, inciyi bulduktan sonra hayatının etkileyici bir şekilde değiştiğini fark etmiştir.
Çevresindeki insanların ona bakışları değişmiştir. İnciyi satıp bebeğini ve kendi hayatlarını kaliteli bir şekilde yaşamayı isteyen Kino ve ailesinin başlarına inciyi çalmak isteyen kişiler tarafından türlü belalar gelmiştir. Kino ailesi ile birlikte bu musibetlerden bir şekilde kurtulmayı başarsa da en sonunda öldürdüğü insanlar sebebiyle bir türlü rahat edememiş ve inciyi herkesin gözü önünde denize fırlatmıştır.
Eser, kısa bir hikaye olsa da, etkileyici bir olay örgüsü ile okuyucusunu son sayfasına kadar etkilemeyi başarmıştır. Ancak ana karakter, inciyi koruyup onca fedakarlık ile satma çabası zorluklarını aşmaya başladıktan bir süre sonra çaresizliğe bürünmüş ve inciden eşinin en baştan beri istediği gibi kurtulmaya karar vermiştir. Bu eylem, kitapta ana karakterin anlayışıyla uyuşmadığı gibi, bu düşünce yapısına nasıl geldiği de okuyucu için müphem bırakılmıştır.
Bununla birlikte, yazarın insanlığın genel ve zamansız özelliklerine ilişkin önemli tespitlerde bulunduğu da açıkça görülmektedir. Hatta insanlığın olumsuz olarak görülen bazı özelliklerinin ,rasyonel bir değerlendirmeyle, insanın dünyadaki en güçlü canlı olmasına sebep olduğu da ifade edilmiştir. Bu yönüyle, dikkate değer görüşler barındıran yazar, eserinde de bu görüşünü okuyucuya yansıtmış ve hayatı iyi-kötüsüyle birlikte olabildiğince objektif bir şekilde okuyucuya ifade etmeyi başarmıştır.
Sonuç olarak eser, anlatımı ve verdiği mesajlarla kesinlikle okunması gereken eserler arasında yer almaktadır.
NOTLAR(*):
Gördüğünüze inanamazdınız kolayca, gördüğünüz gerçekte var mıydı, yok muydu bilemezdiniz.
İncinin özü, insanların özleriyle karışınca ortaya acayip, karanlık bir tortu çıkıyor, sonra çökeliyordu.
Derler ya, insan asla doymak bilmez diye, yüzünü verseniz ille de astarını ister diye. Bu sözler insanı kınama amacıyla söylenir, oysa insan soyunun en büyük yeteneklerinden biri, onu elindekiyle yetinen hayvanlardan üstün kılan bir yetenektir bu.
İncinin yitip gidişi, kendi değerlerinin kıymetini bilmeyenlere verilen bir cezaymış.
“Ta beşikten mezara dolandırıldığımızı biliyoruz. Yine de yaşamayı sürdürüyoruz. Sen yalnızca inci alıcılarına meydan okumadın, bütün bir yapıya, bütün yaşam biçimine meydan okudun. Senin adına korkuyorum.”
DEĞERLENDİRME:
Konu: Eserde, ana karakter Kino ile sevgilisi Juana’nın denizde bir inci bulması neticesinde başlarından geçen trajik olaylar konu edilmiştir
Üslup: Yazar, eserin niteliğine daha uygun olarak sade ve net bir anlatım biçemi tercih etmiştir. Bu durum, hem verilmek istenen sosyolojik ve felsefi mesajların daha net ifade edilmesine hem de olay örgüsünün daha akıcı bir şekilde ilerlemesine olanak sağlamıştır.
Özgünlük: Eser, niteliği itibariyle çok özgün olmasa da, basit bir inci avcılığı öyküsü ile evrensel mesajları vermesi bakımından önemli bir nitelik ihtiva etmektedir.
Karakter: Eser, ana karakter Kino ve eşi Juana ekseninde şekillendirilmiş olsa da, birkaç yardımcı karakter sayesinde olay örgüsü de daha etkileyici hale getirilmiştir. Özellikle toplumun portresinin yapıldığı kısımlarda yazar, belirli karakterleri değil toplumun genellemesini yaparak tahliller gerçekleştirmiştir. Bu da eserin aynı zamanda felsefi ve sosyolojik unsurlar da barındırmasını sağlamakla birlikte bütün bunları sade ve net bir anlatımla bir araya getirmeyi başarmıştır.
Akıcılık: Üslup bölümünde bahsedilen unsurlar dikkate alındığında eserin bir solukta okunabilecek kadar sürükleyici bir hikaye olduğunun belirtilmesi gerekmektedir.
Genel: Yukarıda belirtilen kriterler uyarınca 10 üzerinden gerçekleştirilen değerlendirmede:
Konu: 8
Üslup: 8
Özgünlük: 6
Karakter: 8,5
Akıcılık: 8,5
puanlarını alan eserin genel ortalaması ise, 7,8 puandır. Belirtilen kriterler arasında 4 kategoride 8 ve üzeri alan eserin kesinlikle okunması gereken klasiklerden olduğunun özellikle belirtilmesi gerekmektedir. Özellikle hayata dair evrensel ve kalıcı mesajlar içermesi, her yaştan okuyucunun faydalanabileceği unsurları da açık bir şekilde ifade etmektedir.
(*) : Notlar başlığındaki bütün kısımlar:
İNCİ
Yazar: John Steinbeck
Yayınevi: Sel Yayıncılık
Baskı: 18. Baskı – Temmuz 2021
kapakta kullanılan fotoğraftaki kitaptan alıntı olarak kullanılmıştır.
Comments