YORUMLAR:
Halil Cibran tarafından kaleme alınan eserde, hayata ve insanlara ilişkin aforizmalar işlenmiştir.
Lübnan asıllı yazar, bu alanda birçok batılı eser ile karşılaştığımız aforizmalara doğu kökenli bir yazar olarak önemli tespitlerini aktarmayı başarmış gözükmektedir. Hayatın birçok aşamasını ve alanını dikkate alarak yazan Halil Cibran, yazdıklarında fazla etnik unsurlara değer vermek yerine insanlığın genel sorunlarını ve değerlerini işlemeyi tercih etmiştir. Eserin bu yönüyle daha evrensel nitelikte mesajlar içerdiğinin belirtilmesi lazımdır.
Önemli tespitler ihtiva etmesine karşın, yazarın bazı tespitlerine katılmak pek mümkün olmamakta ya da bazı ifadelerin günlük hayattaki sıradan cümleleri içerdiği dikkat çekmektedir. Ancak burada eserin akışının birbirinden bağımsız cümle öbeklerinden daha farklı olduğunun da bahsedilmesi gerekmektedir. Yazar tarafından bilinçli olarak meydana getirilen bir akış sayesinde, yazılan aforizmaların en azından birbirinin ardı sıra devam eden cümlelerde birtakım anlam bütünlüklerine sahip olduğu görülmektedir. Bu durum, bu tipteki bir eserde çok fazla görülmemiş bir üslup yöntemi olarak da dikkat çekici bir özellik taşımaktadır.
İnsanlığın ortak değerine karşın yapılan birçok tespitin genel geçer kanıları barındırdığı ifade edilmelidir. Bununla birlikte bazı cümlelerde okuyucunun aforizmayı birkaç kez okuyup tartması gereken ince anlamların da bulunduğunun ifade edilmesi lazım gelmektedir. Notlar bölümünde ifade edilen bazı cümlelerde bahsedilen husus kendisini gösterecektir.
Sonuç olarak eser, düşünce yazılarına meraklı olan okuyucular için okunması ve üzerinde düşünülmesi gereken aforizmalar barındıran önemli kitaplardan birisi olarak telakki edilebilir.
NOTLAR(*):
Hatırlamak bir tür buluşmadır. Unutmak ise bir tür özgürlük.
İnsanın değeri elde ettiklerinde değil, neleri elde etmeyi arzuladığındadır.
Bazılarımız mürekkep gibidir, bazılarımız ise kağıt. Eğer bazılarımızın siyahlığı olmasaydı, kimileri dilsiz olurdu; ve yine bazılarımızın beyazlığı olmasaydı, kimilerimiz de kör.
Diğer bir kişinin gerçekliği, size gösterdiği kısmında değildir, size gösteremeyeceği kısmındadır. Bu sebeple, eğer onu anlayacaksanız, ne söylediğini değil, onun yerine ne söylemediğini dinleyin.
Gerçek, daima bilinmelidir, ancak bazen dile gelmelidir.
Bir kadını anlayabilen erkek, bir dehayı inceden inceye irdeleyen veya sessizliğin gizemini çözen erkek, kahvaltı sofrasına oturmak için güzel bir rüyadan uyanan erkektir.
Şeytan tam da sizin doğduğunuz gün öldü. Artık bir melekle tanışmak için cehennemden geçmeniz gerekmiyor.
Eğer sahip olacaksanız, talep etmemelisiniz.
Cömertlik sizden daha çok ihtiyacı olan şeyi bana vermenizde değildir, asıl sizin benden daha çok ihtiyacınız olanı bana vermenizdedir.
En zengin ile en fakir arasındaki fark, bir günlük açlıktan ve bir saatlik susuzluktan ibarettir.
Çoğu zaman dünlerimize olan borçları ödemek için yarınlarımızdan ödünç alırız.
Düzenbazlık bazen kazanır, fakat her daim kendi canına kıyar.
Topal için akıllıca olan, düşmanının önünde koltuk değneklerini kırmamaktır.
Gariptir ki her birimiz hatalarımızı, doğrularımızı savunduğumuzdan çok daha büyük bir gayret ile savunuruz.
Suç; ihtiyaca verilen diğer bir isimdir ya da hastalığın bir hali.
Apaçık olan, biri basit biçimde açıklamadıkça asla görülmeyendir.
Hasetliğin sessizliği çok gürültülüdür.
Mahcup bir fiyasko, arsız bir başarıdan daha soyludur.
Cömertlik, verebileceğinden fazlasını vermektir, gurur ise ihtiyacınız olandan azını almak.
Zeka çoğu kez bir maskedir. Eğer parçalayabilirseniz, ya öfkeli bir deha ya da kurnaz bir akıllılık bulursunuz.
Eğer sırlarınızı rüzgara açarsanız, onu sırlarınızı ağaçlara açtı diye suçlayamazsınız.
Gariptir ki omurgasız hayvanlar en sert kabuklara sahiptir.
Hem gençliğe hem de gençliğe dair bilgiye aynı anda sahip olamazsınız; çünkü gençlik, bilmek için yaşamakla çok meşguldür, bilgi de kendi kendini arar sürekli.
Yüce bir insanın iki kalbi vardır: biri kanar diğeri de sebat eder.
Kiminle güldüğünüzü unutabilirsiniz, fakat kiminle ağladığınızı asla.
DEĞERLENDİRME:
Konu: Eserde, hayata ve insanlara ilişkin aforizmalar işlenmiştir.
Üslup: Yazarın aforizmalarında kullandığı dilin sade olduğu gözlenmekte ise de, yorumlar bölümünde ifade edilen bazı cümlelerin anlam bütünlüğüne kavuşturulmasının zor olması okuyucu için olması gerekenden biraz daha fazla durağanlığa sebebiyet verebilmektedir. Bazı kısımlarda ise, muhtemelen çevirmen hatasından meydana gelmiş olan anlatım bozuklukları sebebiyle birtakım cümlelerin anlamlarında karmaşıklık meydana geldiği de gözlemlenmektedir.
Özgünlük: Eser niteliği itibariyle bu kategoride değerlendirilmeyecektir.
Karakter: Eser niteliği itibariyle bu kategoride değerlendirilmeyecektir.
Akıcılık: Üslup bölümünde bahsedilen hususlar dikkate alındığında eserin hem türü hem de dili sebebiyle sürükleyici olmadığı belirtilmelidir. Ancak kısa olması ve net cümle öbeklerine sahip olması neticesinde tek seferde rahatça okunabilecek eserlerden olduğunun belirtilmesi gerekmektedir. Bu unsur, niteliği itibariyle bir aforizma kitabını akıcı olarak telakki edebilmek için kafi gözükmektedir.
Genel: Yukarıda belirtilen kriterler uyarınca 10 üzerinden gerçekleştirilen değerlendirmede:
Konu: 8
Üslup: 7,5
Akıcılık: 7
puanlarını alan eserin genel ortalaması ise, 7,5 puandır. Eser, niteliği itibariyle birçok okuyucu kitlesi için ilgi çekici olmasa da, kısa olması ve önemli mesajlar ihtiva etmesi sebebiyle herkesin incelemesi ve üzerine düşünmesi gereken mesajlar barındıran kitaplardan birisi olarak değerlendirilebilir.
(*) : Notlar başlığındaki bütün kısımlar:
KUM VE KÖPÜK
Yazar: Halil Cibran
Yayınevi: Venedik Yayınları
Baskı: Şubat 2021
kapakta kullanılan fotoğraftaki kitaptan alıntı olarak kullanılmıştır.
Comments